Ψηφιακοί Τροβαδούροι Δημιουργούν τον Μουσικό Χάρτη της Αθήνας

Ο covid-19 γέννησε πολλές δυσάρεστες και δύσκολες καταστάσεις, αλλά παραδόξως και αρκετές καλές και ελπιδοφόρες. Η απραξία -και δη η μουσική- έφεραν ακόμη πιο έντονα στην επιφάνεια την ανάγκη των ανθρώπων να δημιουργήσουν, να επικοινωνήσουν τις δημιουργίες τους ο ένας με τον άλλον και να υπάρξουν στο καλλιτεχνικό σύμπαν.

Ελλείψει της ζωντανής εμπειρίας και της κατ ιδίαν επικοινωνίας αναπτύχθηκαν διάφορα μέσα, ειδικότερα στον ψηφιακό κόσμο που ως σκοπό τους είχαν αυτό ακριβώς: Να φέρουν κοντά τέχνη και ανθρώπους. Το troubadours.gr μία ιδέα που γεννήθηκε μέσα από αυτή την κατάσταση το πέτυχε με έναν ιδιαίτερα εκλεπτυσμένο και ιδιαίτερο τρόπο.

Έτσι συστήθηκε ένας μουσικός χάρτης της πόλης, βασισμένος σε εξιστορήσεις των κατοίκων της. Αν αυτό σας ακούγεται έστω και λίγο ενδιαφέρον, αφήστε την Κατερίνα Πρωτονοταρίου και τον Γιώργο Σαχίνη να σας τα εξηγήσουν όλα αναλυτικά, μέσα από την εκτενή συνέντευξη που κάναμε μαζί τους.

Κατ αρχάς να ξεκινήσουμε με μία ερώτηση που μπορεί να είναι απλή, αλλά πολύς κόσμος δεν γνωρίζει την απάντηση. Τι είναι τελικά ένας Τροβαδούρος;

Ο δικός μας τροβαδούρος περιπλανάται στις ιστορίες καθημερινότητας της πόλης.  Η πόλη γίνεται η πλατφόρμα πάνω στην οποία κρέμονται αφηγήσεις ζωής του ανθρώπου της διπλανής πόρτας.  Και ο Τροβαδούρος μας είναι εκεί για να φέρει κοντά στιχουργούς και μουσικούς να ακούσουν τις ιστορίες αυτές και να εμπνευστούν.  Να φτιάξουν τραγούδια.  Η πόλη, οι άνθρωποί της όχι τα κτήριά της, γίνονται η έμπνευση μουσικών ταξιδιών…

Υπάρχουν Τροβαδούροι στη σύγχρονη εποχή; Αν ναι, θα μου κατονομάσετε κάποιους;

 Κάθε ένας από αυτούς που ανέβασαν στίχους ή τραγούδια εμπνευσμένους από τις προφορικές μαρτυρίες που φιλοξενεί η εφαρμογή είναι τροβαδούρος, είναι μαέστρος ενός ονειρικού ταξιδιού όπου τα υλικά του ονείρου έρχονται από την καθημερινότητα που ζούμε.

Ας περάσουμε στα του project. Troubadours.gr λοιπόν και ως κεντρικό άξονα αντιλαμβάνομαι την δημιουργία ενός μουσικού χάρτη της Αθήνας. Πείτε μου όμως εσείς οι ίδιοι ως δημιουργοί περισσότερα ως προς το ποια είναι η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί για να καταλήξουμε τελικά σε αυτό.

 Είναι πολύ απλή! Δεν έχετε παρά να μπείτε στο troubadours.gr, να περιηγηθείτε στις ιστορίες που βρίσκονται στην πλατφόρμα και να αφεθείτε στην έμπνευση. Οι στίχοι, η μουσική ή και τα τραγούδια που μπορεί να προκύψουν από αυτή την περιήγηση ανεβαίνουν στην πλατφόρμα, φτιάχνοντας το soundtrack του κάθε σημείου της πόλης. Ακόμα, μπορεί κανείς εκτός από το να διαβάσει και να ακούσει, και να ανεβάσει μια ιστορία της πόλης , ώστε να τη συναντήσει εκεί κάποιος “περιπλανώμενος” στιχουργός, μουσικός, τραγουδοποιός.

Πότε συλλάβατε την ιδέα και ποιο ήταν το κίνητρο πίσω από την υλοποίησή της;

Το 2017 η ομάδα Όχι Παίζουμε / UrbanDig Project ανέβασε μια παράσταση με τίτλο «Στάση Ομόνοια» στους δρόμους της Ομόνοιας που περιείχε και τραγούδια φτιαγμένα από μαρτυρίες μαγαζατόρων της περιοχής σε σχέση με την δική τους Ομόνοια.  Αυτή ήταν η αρχή της ιδέας.

Η δράση αυτή συνδέεται και με άλλες δράσεις όπως το saBarBar μεταξύ άλλων. Θα ήθελες να μας παρουσιάσεις αύτα τα υποσύνολα που συνιστούν την μεγαλύτερη κολεκτίβα που λέγεται «Τροβαδούροι»; Πόσο δύσκολο ή εύκολο ήταν να έρθετε κοντά αυτοί οι άνθρωποι για την υλοποίηση του έργου αυτού;

 To saBarBar και οι Τροβαδούροι είναι αδελφά projects στην υπηρεσία την συνάντησης και τη συνδημιουργίας από και για τις πόλεις και, γενικότερα, τους τόπους εντός των οποίων συνυπάρχουμε. Έτσι, είχαν κοινές αφετηρίες έμπνευσης, ενώ θεωρούν τη συνέργεια βασικό τρόπο επαφής και ύπαρξης. Το saBarBar είναι μια πολυπολιτισμική συνεργασία ανάμεσα στην Όχι Παίζουμε/ UrbanDig Project και στη Fabrica Athens στο πλαίσιο του προγράμματος co-athens του Δήμου Αθηναίων. Με κέντρο τα Εξάρχεια και μια ομάδα ντόπιων και προσφύγων, στην ουσία, το saBarBar αποτελεί τη ζωντανή, διευρυμένη και οργανωμένη συλλογική διαδικασία που καλούνται να υποστηρίξουν ψηφιακά οι Τροβαδούροι: τη συλλογή ιστοριών μέσα από πρακτικές προφορικής ιστορίας και στη συνέχεια, τη δημιουργία στίχων, μουσικής, τραγουδιών και θεάτρου με έμπνευση αυτές. Τελικά, Τροβαδούροι και saBarBar συναντιούνται από κοντά: 16 Ιουνίου διοργανώνουμε από κοινού μια “διαφορετική” βόλτα στα Εξάρχεια, μια περιήγηση σε όλες αυτές τις ιστορίες και τις δημιουργίες που προέκυψαν.

Όπως είδαμε, το έργο χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Υπάρχει τελικά στήριξη του κράτους στον πολιτισμό; Ακούσαμε πολύ κόσμο να διαμαρτύρεται πως αυτό τελικά δεν έγινε, ή τουλάχιστον όχι στον βαθμό που θα έπρεπε. Είναι εν τέλει εφικτό, πλην καινοτομιών και άλλων ευρεσιτεχνιών όπως οι Τροβαδούροι, να υπάρξει διάδραση μέσω της μουσικής σε μία εποχή που υγεινομικά καθίσταται αδύνατο να πραγματοποιηθούν συναυλίες;

 Δεν είμαστε μουσικοί αλλά έχουμε καλούς φίλους μουσικούς και βλέπουμε τις τεράστιες δυσκολίες που η πανδημία έφερε και σε αυτόν τον κλάδο.  Ο στόχος μας όταν κάναμε την αίτηση για επιχορήγηση ήταν η επιθυμία μας να ξεκινήσει ένας μουσικός χάρτης της πόλης, ένας ψηφιακός μουσικός χάρτης, τώρα που όλοι είμασταν μπροστά σε οθόνες.  Να διατηρήσουμε επαφή με ιστορίες ανθρώπων σε γειτονιές, να συνεχίζουμε δράσεις που φέρνουν δημιουργούς κοντά.  Αν αυτή η σχέση διαφορετικών ανθρώπων μεταξύ τους (αυτός που παίρνει τη συνέντευξη, αυτός που τη δίνει, ο στιχουργός, ο συνθέτης που εμπνέονται από τη συνέντευξη) βοηθάει κάπου θεωρώ είναι στο να νοιώθουμε λιγότερο μόνοι και πιο πολύ μαζί σε δύσκολες στιγμές.

Ας περάσουμε στα άμεσα πλάνα των Τροβαδούρων. Προσεχώς ενημερωθήκαμε από τις σελίδες σας πως θα γίνει ένα Unboxing Session (όχι το πρώτο να πούμε κάπου εδώ μιας που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί άλλα δύο) αλλά και μία Παραστατική Βόλτα. Δώστε μας περισσότερες λεπτομέρειες.

 Πράγματι, την Τρίτη, στις 8/6, 21.00-21.45 πραγματοποιούμε το τρίτο live-streaming με τίτλο “Unboxing Troubadours” που μπορείτε να παρακολουθήσετε τόσο από το youtube κανάλι του UrbanDig Project, όσο και από την ίδια την πλατφόρμα troubadours.gr. Εκεί θα μιλήσουμε για στίχους και κομμάτια που προέκυψαν μέσα από τις συναντήσεις του saBarBar, αλλά και για την παραστατική βόλτα “Walking Stories” της 16 Ιουνίου. Πρόκειται για την αποτύπωση της ιδέας των Τροβαδούρων στο χώρο: Άνθρωποι με ποικίλες καταβολές που συναντήθηκαν με ιστορίες άλλων και δημιούργησαν στίχους, τραγούδια και θεατρικά κομμάτια, θα βρίσκονται εκεί για να εκφράσουν τη δική τους εκδοχή των Εξαρχείων και των ανθρώπων τους. Θα πραγματοποιηθούν 3 ξεναγήσεις στις 18.00, 18.20 και 19.40 – με την τελευταία ξενάγηση να πραγματοποιείται στα αγγλικά, εφόσον υπάρχει ενδιαφέρον. Η βόλτα είναι δωρεάν, με κράτηση θέσης.

Τώρα που έχουμε μπει σε μία αντίστροφη μέτρηση επιστροφής στις -ας το πούμε- πραγματικές μας μετά-covid ζωές, όπως ελπίζουμε να επιστρέψουν μετά εμβολιασμών κλπ, τα σχέδια των Τροβαδούρων ματαιώνονται, μένουν ίδια, αλλάζουν;

 Τα σχέδια των Τροβαδούρων ήταν και είναι να εμπνεύσουν δημιουργικές συναντήσεις στο πεδίο του καθημερινού, υπό κάθε συνθήκη!

Είδα μια ποικιλία ιστοριών από κατοίκους της πόλης στο site. Υπήρξε κάποια ιδιαίτερη «περιπέτεια» πίσω από την συλλογή τους; Κάτι που θα σας μείνει να διηγείστε όταν περάσουν χρόνια από αυτή την προσπάθεια;

 Το σκέλος των ιστοριών της Ομόνοιας – που αποτέλεσαν και την έμπνευση για τους Τροβαδούρους- είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον: Γύρω από την “κακόφημη” και “transit” πλατεία Ομονοίας συναντήσαμε τους μαγαζάτορες της περιοχής, τους ανθρώπους της, όπου ο καθένας και η κάθε μία από αυτούς είχε να μοιραστεί μια πολύ πλούσια προσωπική ιστορία, όπως και μια όχι και τόσο “προφανή” ματιά για την περιοχή. Αυτό που δε θα ξεχάσω, αφορά το μετέπειτα κομμάτι, αυτό της δημιουργίας και παρουσίασης τραγουδιών που γράφτηκαν, σε στίχους Χρήστου Κανελλόπουλου και μουσική Χρήστου Θεοδώρου. Οργανώσαμε λοιπόν και τότε μια βόλτα για να τραγουδήσουμε τα τραγούδια στους ανθρώπους που τα ενέπνευσαν, με το Χρήστο στο Harmonium (που μετακινούταν από σημείο σε σημείο πάνω σε ένα καροτσάκι μωρού!) και τη Βικτωρία Ταγκούλη στο τραγούδι. Όλοι συγκινήθηκαν πολύ – με αποκορύφωμα τον κο Θανάση της Υδρογείου που χόρεψε αυθόρμητα το τραγούδι του ζεϊμπέκικο έξω από το μαγαζί του!

Στο κομμάτι των Εξαρχείων, το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η συλλογή ιστοριών έγινε συλλογικά, μέσα από τα εργαστήρια προφορικής ιστορίας του saBarBar – κι έτσι, μια μέχρι πρότινος άγνωστη ομάδα ανθρώπων, βρεθήκαμε να συζητάμε για τα πρόσωπα που γνωρίσαμε, όπως και τις ιστορίες από πίσω.

Νομίζω πως είστε άτομα ανήσυχα που δεν επαναπαύονται, προβληματίζονται και τους αρέσει να δοκιμάζουν νέα πράγματα, οπότε δεν μπορώ να μην ρωτήσω: Πέραν των Τροβαδούρων τι άλλο έχετε στα σκαριά; Θα δούμε και κάποιο άλλο καινοτόμο project προσεχώς από εσάς;

Ευχαριστούμε πολύ για τα ωραία σας λόγια! Από την πλευρά των Όχι Παίζουμε/UrbanDig Project, βρισκόμαστε σε μια ιδιαίτερα δημιουργική και πλούσια περίοδο: Δουλεύουμε κυρίως πάνω στο Αδριάνειο Υδραγωγείο και στο πώς ένας πολύτιμος πόρος πολιτισμού, δικτύωσης και περιβάλλοντος μπορεί να τροφοδοτήσει μια καλύτερη κοινή ζωή στην πόλη μας. Το Αδριάνειο Υδραγωγείο είναι ένα αθέατο, υπόγειο Ρωμαϊκό μνημείο που ξεκινά από το Μενίδι και τελειώνει στο Κολωνάκι (στη γνωστή Δεξαμενή), περνάει κάτω από 8 δήμους και μέχρι πρότινος δεν το ήξερε σχεδόν κανείς! Από το 2019 δουλεύουμε ενεργά πάνω στην σύνδεση των τοπικών κοινοτήτων με το υδραγωγείο σε διάφορα επίπεδα– με το σήμερα να μας βρίσκει να τρέχουμε τα προγράμματα Erasmus+ HADriAN, Cultural Hidrant (UIA) και να ετοιμαζόμαστε να ξεκινήσουμε ακόμα 2, ενώ το δημιουργικό και καλλιτεχνικό στοιχείο είναι πάντα ισχυρά παρόντα. Το σίγουρο είναι πως ό,τι κάνουμε έχει πάντα κοινό γνώμονα τη συνέργεια, τη δημιουργία σε συλλογικό επίπεδο, αλλά και την έμπνευση από και τη δράση (σ)τους τόπους τους οποίους κατοικούμε και γνωρίζουμε.

Θα ήθελα ένα μήνυμά σας προς όλο τον κόσμο που δοκιμάζεται από τις περίεργες συνθήκες της εποχής που διανύουμε και που -όπως κι εσείς φαντάζομαι- περιμένει πως και πως να «κερδίσει» την ζωή του πίσω και να φτάσουμε στο σημείο που όλα αυτά θα αποτελούν ένα μακρινό παρελθόν.

Να είμαστε μαζί σε αυτό και μαζί να σκεφτούμε πως θέλουμε να ζήσουμε μετά την πανδημία και να παλέψουμε γι αυτό.

 Σας ευχαριστώ για την όμορφη κουβέντα, τα τελευταία λόγια δικά σας.

Σας ευχαριστούμε πολύ κι εμείς, σας περιμένουμε στα Εξάρχεια στις 16/6!

Την Τετάρτη 16 Ιουνίου το saBarBar Project και οι Troubadours Digital σας προσκαλούν σε μια ιδιαίτερη βόλτα στη γειτονιά των Εξαρχείων. Σπουδαστές θεατρικών σχολών, ερασιτέχνες με αγάπη για το θέατρο, μουσικοί, στιχουργοί, άνθρωποι με εκφραστικές ανησυχίες από διαφορετικές εθνικότητες και κουλτούρες σκορπίζονται σε γωνιές, πλατείες και δρόμους των Εξαρχείων παρουσιάζοντας τη δική τους εκδοχή της γειτονιάς. Βασισμένοι/-ες σε μαρτυρίες κατοίκων και υλικό προφορικής ιστορίας, δημιουργούν τραγούδια και μικρές performances, συνθέτοντας έναν δημιουργικό χάρτη της περιοχής.

Περισσότερες πληροφορίες: https://www.facebook.com/events/1518010398543778