H μεγαλύτερη κλοπή της ιστορίας: Όταν η Μόνα Λίζα… εξαφανίστηκε!

Εκατό χρόνια πριν…: Πέρασε ολόκληρο το βράδυ της Κυριακής μέσα σε μία μικρή και σκοτεινή αποθήκη του Λούβρου. Το σχέδιο του ήταν τόσο απλό και ταυτόχρονα τόσο επικίνδυνο που μόνο ένας τρελός θα τολμούσε να το φέρει σε πέρας. Κι όμως ο Βιντσένζο Περούτζα, δεν ήταν τρελός. Ήταν απλά ένας άνθρωπος που πίστευε ότι αυτό που έκανε δεν ήταν παράνομο, ήταν απλά δίκαιο.

Γεννημένος το 1881 στην Ιταλία, ο Περούτζα ήταν ξυλουργός και διακοσμητής και έτσι όταν μετανάστευσε στη Γαλλία δεν δυσκολεύτηκε να βρει δουλεία στο μουσείο του Λούβρου. Ο στόχος του από την αρχή ήταν ένας και μοναδικός. Να κλέψει τη Μόνα Λίζα. Θα συμφωνήσετε ότι ήταν ύποπτη φάτσα, αν και το μουστάκι ήταν must για την εποχή.

Ήταν ξημέρωμα της Δευτέρας 21 Αυγούστου του 1911 όταν ο Περούτζα, σε μία ημέρα που το μουσείο ήταν κλειστό, βγήκε από μία μικρή πόρτα με τον πολύτιμο πίνακα κρυμμένο κάτω από την φόρμα εργασίας του.

Στη διάρκεια της νύχτας, ξεκρέμασε τον πίνακα από τη θέση του, αφαίρεσε τη βαριά κορνίζα και την παράτησε κάτω από μία σκάλα. Έτσι ήταν πολύ πιο εύκολο να καταφέρει να περάσει απαρατήρητος. Και τα κατάφερε αφού μέχρι την Τρίτη το πρωί κανείς δεν είχε καταλάβει ότι ο πίνακας έλειπε από τη θέση του. Θα σκεφτείτε και σωστά μάλιστα, ότι μάλλον τα μέτρα ασφαλείας στον Λούβρο πριν 100 χρόνια δεν θα τα χαρακτήριζες και αυστηρά, αφού για μία ολόκληρη μέρα κανένας δεν κατάλαβε ότι το πολύτιμο έκθεμα έλειπε απο τη θέση του…

Το μουσείο παρέμεινε κλειστό για μία εβδομάδα. Η κλοπή έγινε πρωτοσέλιδο σε όλες τις εφημερίδες του κόσμου και σε εκείνο το σημείο άρχισαν να εκτοξεύονται οι πρώτες κατηγορίες για το ποιος είχε την ευθύνη. Ταυτόχρονα άρχισαν και οι θεωρίες συνομωσίας. Κάποιοι κατηγόρησαν για την κλοπή τον ποιητή Guillaume Apollinaire, ενώ δεν έλειψαν και αυτοί που έριξαν τα βέλη τους στον Πάμπλο Πικάσο!

Μέχρι και για οργανωμένο σχέδιο των Γερμανών με σκοπό να ντροπιάσουν τους γάλλους έγινε λόγος. Την ίδια ώρα που τα σενάρια φούντωναν οι έρευνες επικεντρώθηκαν σε υπαλλήλους του μουσείου. Όπως ήταν φυσικό έφτασαν και στο σπίτι του Περούτζα αλλά δεν βρήκαν τίποτα το ενοχοποιητικό. Είχε προσαρμόσει τον πίνακα κάτω από ένα τραπέζι ίδιου μεγέθους.

Εννέα μέρες μετά το Λούβρο άνοιξε ξανά τις πύλες του. Ουρές σχηματίστηκαν έξω από το μουσείο, αυτή τη φορά όχι για να δουν το διάσημο έργο τέχνης από κοντά, αλλά για να δουν από κοντά ότι έλειπε από τη θέση του…

Και ήταν εκείνη η κλοπή που γέννησε τη βιομηχανία αναπαραγωγής έργων τέχνης για εμπορικούς σκοπούς. Χιλιάδες μπλουζάκια, καπελάκια και αφίσες πωλήθηκαν. Η μέχρι τότε ελιτίστικη προσέγγιση της τέχνης είχε γίνει μέρος της ποπ κουλτούρας μια για πάντα.

Πέρασαν δύο χρόνια και ο Περούτζια όλον αυτό τον καιρό διατηρούσε χαμηλό προφίλ. Συνέχιζε να πηγαίνει στη δουλεία του σαν να μην συμβαίνει τίποτα προσπαθώντας να μην κινήσει υποψίες. Ώσπου όταν πλέον νόμιζε ότι η υπόθεση είχε ξεχαστεί επέστρεψε στην Ιταλία και την Φλωρεντία με το πολύτιμο κλοπιμαίο στην κατοχή του.

Με την ιδέα ότι είχε τιμήσει την πατρίδα του επιστρέφοντας τη Μόνα Λίζα στην πατρίδα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, προσέγγισε τον ιδιοκτήτη μίας γκαλερί με σκοπό να του δώσει τον πίνακα. Μέχρι και σήμερα δεν έχει διευκρινιστεί αν ζήτησε χρήματα ή όχι. Όταν ο ιδιοκτήτης βεβαιώθηκε ότι ο πίνακας ήταν ο αυθεντικός η υπόθεση δεν εξελίχθηκε όπως νόμιζε ο Περούτζια. Αντίθετα τα πράγματα έγιναν κάπως έτσι…

Στη δίκη που ακολούθησε ο Βιντζένζο Περούτζια ομολόγησε ότι επέλεξε τον πίνακα λόγω του μικρού του μεγέθους, αλλά για να βάλει και κάποιους τόνους πατριωτισμού, αποκάλυψε την πεποίθηση του ότι ο Ναπολέοντας είχε κλέψει τον πίνακα και τον είχε μεταφέρει από την Ιταλία στη Γαλλία.

Κάτι τέτοιο φυσικά δεν είχε συμβεί ποτέ, αλλά αν είχε συμβεί μάλλον θα ήταν επειδή ο Ναπολέοντας πίστευε ότι η Μονα Λιζα του έμοιαζε πολύ στο πρόσωπο. Και δεν είχε και άδικο εδώ που τα λέμε…

Ο Περούτζια καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενός έτους και εξέτεισε μόλις επτά μήνες από την ποινή του αφού στην Ιταλία ο απλός κόσμος τον θεωρούσε ήρωα. Πριν επιστρέψει τον πίνακα στο Λούβρο η ιταλική κυβέρνηση τον τοποθέτησε για μικρό χρονικό διάστημα σε μουσεία, στη Φλωρεντία, Τη Ρώμη και το Μιλάνο για να μπορέσει να τον δει ο κόσμος από κοντά.

Η Μόνα Λίζα επέστρεψε στην μόνιμη κατοικία της το 1914 και από τότε έχει γλυτώσει από πολλές απόπειρες βανδαλισμού. Στην εποχή μας συμπληρώνει 500 χρόνια ζωής, αφού η δημιουργία της τοποθετείται στην δεύτερη δεκαετία του 16ου αιώνα.